دین برنامه زندگی است یا برنامه مرگ؟

یادم می آید در دوران دبستان شعری درباره قرآن داشتیم که می گفت:

قرآن که کتاب آسمانی ماست                        برنامه زندگانی ماست

وقتی هم دین را در کتابها برایمان تعریف می کردند، آن را نوعی برنامه زندگی برای سعادت دنیا و آخرت بشر تعریف می کردند.

اما امروز دین ما در دنیای ما چه تأثیری دارد؟ چقدر از دین برای سعادت دنیایمان استفاده کرده ایم.

اکثر توصیه های معلمان دینی و مبلغان ما هم یا دعوت به بهشت است یا رهایی از جهنم یا امید ثواب! (یعنی همه برای بعد از مرگ!)

پس سهم دنیا چه می شود؟ قسمت «برنامه زندگی»اش کجاست؟

یک ادعا:

دین ما طوری برنامه ریزی شده است که اگر (بنابر فرض محال) زندگی در همین دنیا خلاصه شود و آخرت و بهشت و جهنمی وجود نداشته باشد، عمل کننده به دین و انسان دین دار، خوشبخت ترین و سعادتمند ترین و لذت بخش ترین زندگی را خواهد داشت!

پذیرفتن این ادعا از روی تعبد کار آسانی است.

اما باور قلبی و پذیرفتن عقلی اش چندان هم ساده نیست!

برای اینکه دین برای امثال ما خلاصه شده در چند کلمه خاص که به دلیل شدت استعمال برای خود ما هم خسته کننده شده، ‌چه رسد که مستمعین و جوانان و نوجوانان

اگر به ما بگویند با شنیدن واژه «دین» و بدون فکر کردن، چند کلمه را که به ذهنتان خطور می کند، بنویسید، چه می نویسیم: نماز، حجاب و . . .

اما اگر از قالب این چند کلمه خاص بیرون بیاییم، و به مغز و حقیقت دین توجه کنیم، درمی یابیم که اغلب دستورات دین تأثیری شگفت انگیز در زندگی دنیای ما می گذارد و این نوشتار سعی دارد تا در آینده نزدیک برخی از آنها را در حد بضاعت و بر مبنای تجربه نویسنده بیان کند.

توجه به مردم در کلام امیرالمؤمنین

توجه به مردم در کلام امیرالمؤمنین

واِنَّما عِمادُ الدّينِ، وَ جِماعُ المُسلِمينَ، وَ الْعُدَّةُ لِلاَْعداءِ العامَّةُ مِنَ الاُْمَّةِ، فَلْيَكُن صَغْوُكَ لَهُمْ وَ مَيْلُكَ مَعَهُم

همانا ستون دين و جمعيّت مسلمانان و مهياشدگان براى جنگ با دشمن توده مردمند، پس بايد توجه و ميل تو به آنـان باشد.

امام علی(ع)

نامه ۵۳ نهج البلاغه

خشنودی مردم در کلام امیرالمؤمنین

خشنودی مردم در کلام امیرالمؤمنین

وَلْيَكُنْ اَحَبُّ الاُْمُورِ اِلَيْكَ اَوْسَطَها فِی الْحَقّ وَ اَعَمَّها فِى الْعَدْلِ، وَ اَجْمَعَها لِرِضَىالرَّعِيَّةِ، فَاِنَّ سُخْطَ الْعامَّةِ يُجْحِفُ بِرِضَی الْخاصَّةِ وَ اِنَّ سُخْطَ الْخاصَّةِ يُغْتَفَرُ مَعَ رِضَی الْعامَّةِ

بايد محبوبترين امور نزد تو ميانه ترينش در حق، و همگانى ترينش در عدالت، و جامع ترينش در خشنودى رعيت باشد، چرا كه خشم عموم، خشنودى خواص را بى نتيجه مى كند و خشم خواص در برابر خشنودى عموم بى اثر است.

امام علی(ع)

نامه ۵۳ نهج البلاغه

استبداد در کلام امیرالمؤمنین

استبداد در کلام امیرالمؤمنین

وَ لا تَقُولَنَّ اِنّی مُؤَمَّرٌ آمُرُ فَاُطاعُ، فَاِنَّ ذلِكَ اِدْغالٌ فِی الْقَلْبِ وَ مَنْهَكَةٌ لِلدّينِ وَ تَقَرُّبٌ مِنَ الْغِيَرِ.

فرياد مزن كه من برشما گمارده ام، فرمان مى دهم بايد اطاعت شوم كه اين وضع موجب فساد دل و كاهش و ضعف دين و باعث نزديك شدن زوال قدرت است

امام علی(ع)

نامه ۵۳ نهج البلاغه

 

انحصار طلبی در کلام امیرالمومنین

انحصار طلبی در کلام امیرالمومنین

وَ إِيَّاكَ وَ الِاسْتِئْثَارَ بِمَا النَّاسُ فِيهِ أُسْوَةٌ
وَ التَّغَابِيَ عَمَّا تُعْنَی بِهِ مِمَّا قَدْ وَضَحَ لِلْعُيُونِ
و بپرهيز از اينكه چيزى را كه همگان در آن حقى دارند، به خود اختصاص دهى؛
يا خود را در آنچه توجه تو به آن ضرورى است و همه از آن آگاهند، به نادانى بزنى.
امام علی(ع)
نامه ۵۳ نهج البلاغه

اسلام روح است نه قالب!

وقتی اولین ظرف پذیرش اسلام قالب عربی داشته باشد، وقتی بخواهی این آب حیات را به کسی عرضه کنی، شکل ظرفش را به خود می گیرد؛ وقتی سالها در این قالب بماند، انگار قالب و محتوا در هم آمیخته می شوند آنچنان که آیندگان گاهی نمی توانند تفکیک کنند که کجای آن قالب است و کجای آن محتوا!

اما آبی که قرار است ابدی باشد و جهانی، باید بتواند در هر قالبی جای بگیرد و هر تشنه ای را سیراب کند.

اینجاست که نه وارد شدن آن در آداب و سنتهای عربی بر محتوایش می افزاید و نه قرار گرفتن کنار قالبهای ایرانی و باستانی از زیبایی و شفافیت آن می کاهد.

روح زلال این آب، رشد دهنده انسان و خداگونه کردن آن است. حیات بخشی آن عشق و صمیمیت بین انسانها و عزت و کرامت آنهاست.

حال این قالب می تواند جشن کریسمس و ولنتاین باشد یا نوروز باستانی و یلدای آریایی!

و اگر روح رحمت الهی در آن دمیده شود می تواند عامل وحدت جهانی شود!

شب یلدا مبارک!